کودک اینفلوئنسرها؛ فعال شدن کمیتهای برای مبارزه با «والدین سوءاستفادهگر»
تاریخ انتشار: ۸ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۷۸۳۰۰
دبیر مرجع ملی حقوق کودک از فعال شدن کمیته فضای مجازی در مرجع ملی حقوق کودک با همکاری شورای عالی فضای مجازی و برخی دستگاهها خبر داد و گفت: در جلسات این کمیته موضوع بهرهکشی از کودکان در فضای مجازی و خطراتی که در فضای مجازی میتواند گریبانگیر کودکان شود مورد بررسی قرار گرفته و همچنین پیشنویسی به عنوان اصلاحیه و الحاقیه به قانون حمایت از کودکان در حال تدوین است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
سیدعلی کاظمی در گفتوگو با ایران اکونومیست، مفاهیمی مانند مدلینگ، بلاگری و اینفلوئنسری کودکان و نوجوانان را پدیدههایی نوظهور دانست که اگر در فرایندی عقلانی و چارچوبی خردمندانه مدیریت نشود، باعث ورود آسیب به کودکان و نوجوانان میشود.
وی افزود: بررسیها نشان میدهد، مدلینگ، بلاگری و اینفلوئنسری کودکان و نوجوانان در شبکههای اجتماعی، موجب روزمرگی آنان، انتشار برخی کلیپهای تبلیغاتی نامناسب و غیراستاندارد و محتواهای غیراخلاقی نامناسب در صفحه شخصی کودکان، طرح برخی چالشهای آسیبزا نسبت به کودکان، انتشار برخی محتواهای مربوط به حریم خصوصی خانواده و کودک و نوجوانان در فضای مجازی و ارتباط گیری برخی اشخاص سودجو و آزارگر با کودکان و نوجوانان میشود.
کاظمی یادآور شد: پلتفرمهای تصویرمحور و تعاملی به دلیل امکان نمایشگری بالا، معمولاً بستر مورد استفاده برای فعالیت تبلیغاتی مدلها و بلاگرها محسوب میشوند. مقتضیات اصلی این فعالیتها جذب مخاطب بالا، دیده شدن و جلب توجه حداکثری است. رقم میلیونی دنبال کنندگان صفحات کودکان بلاگر و مدلینگ کودک نشان از آن دارد که این صفحات در کانون توجه مخاطبان قرار دارند.
دبیر مرجع ملی حقوق کودک با بیان اینکه صفحات کودک بلاگرها طیف گستردهای از انواع برندها در پنج دسته محصولات آرایشی، مواد غذایی، لوازم منزل، لباس کودک و مزونها و آتلیه کودکان را تبلیغ میکنند، گفت: کودکان به دو صورت فعال و منفعل در محتواهای تبلیغاتی حضور دارند. فعال از طریق نقشآفرینی کودکان در تبلیغ کالا و منفعل از طریق استفاده از عکس و فیلم کودکان جهت جذب مخاطب است. تبلیغات کودکان بلاگر هم از طریق تبلیغ و معرفی مستقیم کالا یا به صورت غیرمستقیم و ضمنی انجام میشود.
وی ادامه داد: در مورد مدلینگ کودکان نیز معرفی مدلها از طریق انتشار پوستر و ویدئوی تبلیغاتی تور عکاسی و چاپ عکس مدلهای منتخب در مجلات مدلینگ و معرفی ویژگیهای جسمی و ظاهری مدل در ژستهای مختلف انجام میشود. در معرفی مدلها شاهد بازنمایی الگوها و مؤلفههای غیر ایرانی و غیر بومی مبتنی بر خود نمایانسازی و ترویج الگوهای مصرفگرایی، فخرفروشی به کالای خارجی، ترویج سبک زندگی غیر ایرانی و غیر اسلامی، الگوبرداری از مدلهای خارجی و آرایش و رفتار و سبک رفتاری آنها هستیم که منجر به تغییر هویت کودک، برخورد با کودک به مثابه کالا و ارزشگذاری نادرست کودکان میشود. تحسینها و تأییدها در صفحات مدلینگ، غالباً از سوی آژانسهای مد و مدل صورت میگیرد که کودکان را بر حسب ظاهر و ویژگیهایشان و اطلاعات ظاهری و نه واقعی مورد ارزیابی قرار میدهند. این اقدامات تبلیغاتی و ارزشگذاریهای مصرفی و از روی ظاهر، منجر به برخورد غیر انسانی با کودکان میشود و آنان به مثابه یک کالا مورد توجه قرار میگیرند تا جایی که در برخی از این صفحات برای کودکان «کد» تعریف میشود.
کاظمی تصریح کرد: امروزه مصرف کودکان برای تبلیغات، مدها و مدلها، در کنار ناآگاهی خانوادهها در مورد آسیبها و خطرات این فضا و آسیبپذیری کودکان در این عرصه به موضوعی چالشی تبدیل شده است.
وی ضمن بررسی ابعاد قانونی و حقوقی اینفلوئنسری کودکان در فضای مجازی و با استناد به قانون حمایت از اطفال و نوجوانان به ایران اکونومیست، گفت: مطابق قانون مذکور، اگر فعالیت کودکان در فضای مجازی تحت عنوانهایی مانند بلاگر، مدلینگ و اینفلوئنسری، سلامت کودکان را در ابعاد مختلف جسمی، روحی، روانی، اخلاقی و اجتماعی تحت تاثیر منفی قرار دهد، یا امنیت وی یا وضعیت آموزش وی را به مخاطره افکند، وضعیت مخاطره آمیز برای کودک قلمداد شده و امکان مداخله اجتماعی یا قضایی را حسب شرایط مقرر در قانون حمایت از اطفال و نوجوانان فراهم میکند. چنانچه این فعالیتها با کسب درآمد همراه باشد و عنوان «شغل» و «کار» بر آن صدق کند، تا سن ۱۵ سال برخلاف ماده ۷۹ قانون کار است که مطابق آن به کار گماردن افراد کمتر از ۱۵ سال تمام ممنوع و مشمول تعریف بهرهکشی اقتصادی در قانون کار و قانون حمایت از اطفال و نوجوانان است.
وی همچنین با استناد به بند د ماده یک قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مبنی بر اینکه تهیه و تولید هر اثری که محتوای آن بیانگر جذابیت جنسی طفل یا نوجوان مانند برهنگی و ... باشد، هرزهنگاری تلقی میشود، خاطرنشان کرد: گاهی دیده میشود والدین از فرزندشان که لباس نامناسبی به تن ندارد در فضای مجازی تصویری به اشتراک میگذارند که این موضوع طبق قانون میتواند مشمول هرزهنگاری شود.
دبیر مرجع ملی حقوق کودک یادآور شد: به موجب مقررات عمومی از جمله قانون کار و قوانین مرتبط با مسئولیت مدنی نیز اگر کودکی، در فضای مجازی کسب درآمد کند، متعلق به خود اوست و کس دیگری حق ندارد از این منافع بهرهمند شود والا مشمول عنوان بهرهکشی میشود؛ این درحالی است که به نظر در حال حاضر کودکان ابزاری برای کسب درآمد هستند و بعضا برخی افراد با اشتراک عکس و فیلم کودکانشان در فضای مجازی، تبلیغات و جذب درآمد و مخاطب میکنند.
وی افزود: برخورد با کودکان به عنوان شی چه در فضای مجازی و چه در فضای واقعی و تبدیل آنان به ابزار کسب درآمد، قطعاً خلاف اصول و حقوق کودکان است و باید جلوی آن گرفته شود و فعالیت کودکان در فضای مجازی مانند فضای واقعی تابع قوانین و مقررات کشور از جمله قانون کار و قانون حمایت از اطفال و نوجوانان است. یعنی سه ممنوعیت بر آن حاکم است: اول، ممنوعیت نقض حقوق کودک و نوجوان و رویکرد ابزاری به وی؛ دوم، ممنوعیت بهرهکشی از کودک و نوجوان و سوم، ممنوعیت نقض ارزشهای اخلاقی جامعه است.
کاظمی در همین راستا از فعال شدن کمیته فضای مجازی در مرجع ملی حقوق کودک با همکاری شورای عالی فضای مجازی و برخی دستگاهها از جمله دفتر حمایت از کودکان و نوجوانان قوه قضاییه، پلیس فتا، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، سازمان تعلیم و تربیت و دادستانی خبر میدهد و میگوید: در جلسات این کمیته موضوع بهرهکشی از کودکان در فضای مجازی و خطرات احتمالی که میتواند گریبانگیر کودکان شود مورد بررسی قرار گرفته است و همچنین پیشنویسی هم به عنوان اصلاحیه و الحاقیه به قانون حمایت از کودکان در حال تدوین است.
دبیر مرجع ملی حقوق کودک میافزاید: تاکنون در خصوص والدینی که از کودکانشان در فضای مجازی بهرهکشی میکنند تعقیب قضایی جدی صورت نگرفته و لازم است در این راستا جمعبندی در کارگروه فضای مجازی صورت گیرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا باتوجه به تشکیل کمیته مذکور، دادگستری یا قوه قضایی برنامهای برای ورود و برخورد با متخلفان و سوءاستفادهگران از کودکان در فضای مجازی دارد؟ میگوید: چنین برنامهای را در دستور کار داریم و اگر بتوان موارد این چنین را با کمک قانون فعلی پیگیری کرد، به طور قطع آن را پیگیری میکنیم. البته این موضوع در دفتر حمایت از اطفال و نوجوانان قوه قضائیه نیز در حال پیگیری است به گونهای که این دفتر نسبت به فراگیری سوء استفاده از کودکان و بهرهکشی از آنان در فضای مجازی هشدار دادهاند. به صورت موردی نیز پلیس فتا و دادستانی کل کشور از طریق کمیته مصادیق مجرمانه و دفتر حمایت از اطفال و نوجوانان قوه قضائیه و وزارت کار میتوانند به موضوع ورود کنند.
کاظمی ادامه میدهد: در بخش دیگری از این جلسات به موضوع محتواهای خشونتآمیز و ترویج و تحریک خشونت علیه کودکان در فضای مجازی اشاره شد. اما سوالی که وجود دارد این است که آیا با قانون حمایت از کودکان و سایر قوانین میتوان از کودکان در معرض خطر در فضای مجازی حمایت کرد؟ در نهایت در این جلسات به این جمعبندی رسیدیم که در برخی موارد قانون حمایت از اطفال برای حمایت کودکان مکفی است، در برخی موارد با تفسیر و تفضیل قانون میتوان از برخی جرائم جلوگیری کرد و در برخی موارد لازم است اصلاحیهای در قانون ایجاد شود و صراحتا برخی مسائل جرمانگاری شود.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: بلاگر ، کودک بلاگر ، اینفلوئنسر ، اصلاح قانون حمایت از حقوق کودکان
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: بلاگر کودک بلاگر اینفلوئنسر قانون حمایت از اطفال و نوجوانان دبیر مرجع ملی حقوق کودک کودکان در فضای مجازی کودکان و نوجوانان حمایت از کودکان فضای مجازی کسب درآمد قانون کار بهره کشی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۷۸۳۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برنامه کودکی نداریم که درباره «جیغ و دست و هورایش» صحبت کنیم
بازنگری در فرمول «جیغ و دست و هورا» در ساخت برنامههای تلویزیون به عبارتی تبدیل شد که همه دربارهاش صحبت میکنند. مجری قدیمی که اعتقاد دارد از آن برنامههای جذاب و کودکانه خبری نیست که بیاییم درباره اینکه جیغ و دست و هورا باشد یا نباشد صحبت کنیم. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، امروز بحثهای متفاوتی درباره فقدانِ محتوا برای خردسالان، کودکان و نوجوانان در تلویزیون میشود، برنامههایی که خلاقیت و نوآوری ندارند و فقط برخی از کاراکترهای کودکانه به فرمول جیغ و دست و هورا روی میآورند. در گذشتهای نه چندان دور درباره این نکته صحبت شده بود اما انتقاد هنرمند پیشکسوت کودک در جریان جشنواره عروسکی تلویزیون (عروسکخونه) دوباره انتقادات را به این سمت آورد.
روز گذشته با یکی از پزشکان حوزه کودک در خصوص دعوت کودکان به جیغ و دست و هورا صحبت کردیم که او هم اعتقاد داشت ایجاد نشاط درونی باید در دستور کار تلویزیونیها قرار بگیرد نه یک تخلیه انرژی آنی و لحظهای؛ که البته این اتفاق هم در نوعِخودش لازم است اما کامل و جامع نیست.
الهه رضایی مجری و برنامهساز قدیمیِ تلویزیون است که شاید بهترین سالهای کودکانه شبکه یک با اجرای او در خاطرهها مانده باشد؛ او در جریان گفتوگو با خبرنگار تسنیم بارها به جملهای اشاره کرد که انتقاد بسیاری از کاربلدها و قدیمیهای عرصه کودک است؛ متأسفانه کودک و نوجوان در کشور ما به فراموشی سپرده شده و دغدغه نیستند. چرا که به تعبیرِ رضایی، ما استعدادها و تهیهکنندگان قدرتمندی در حوزه کودک داریم که بخشی از آنها کنار گذاشته شدند و یا به ورطه فراموشی سپرده شدند.
او در این گفتوگو، دست و جیغ و هورا را آفتِ برنامهسازی کودک عنوان کرد و گفت: امروز برنامههایی ساخته میشود که آهنگی میزنند و مجری فریاد میزند دست و جیغ و هورا! یا بچههایشان را میآورند تا دیده شوند، این برنامهسازی نیست!
جیغ و دست و هورا برای تخلیه انرژی خوب است نه برنامهسازی تلویزیون!
این مجری قدیمی تلویزیون به خبرنگار تسنیم گفت: جیغ و دست و هورا برای تخلیه انرژی لازم است خصوصاً برای خردسالان و مدتی به یک روشی تبدیل شد که یکی از مدارس تهران این کار را شروع کرد. صبح برای اینکه انرژی بچهها را افزایش بدهد این کار را میکردند و روش خوبی است. اما نه به عنوان برنامهسازیهای تلویزیون! البته که این روزها برنامه کودکی نداریم که بخواهیم درباره جیغ و دست و هورایش با هم بحث کنیم. ناگفته نماند که دورهای همه برنامههای کودک تلویزیون همین کار را میکردند تا به گونهای حواسِ کودکان را پرت کنند چون خلاقیت و نوآوری نداشتند که به رخ بکشند.
نمیگویم این کار ممنوع است!
وی افزود: باز هم درباره «جیغ و دست و هورا» این نکته را باید یادآور شوم که من نگفتم و نمیگویم این کار ممنوع است و به طورکل نباشد. اما به اندازه کافی بایستی این اتفاق بیفتد که در آن صورت اشکالی ندارد. منتها اگر بیش از اندازه در هر کاری باشد یا در مراسم و برنامه تلویزیون، به کودکان هیچ کمکی نمیکند و اتفاقاً گاهی اوقات «آزاردهنده» هم خواهد بود. در هر چیزی افراط و تفریط دردسرساز است. نه خیلی همهچیز آرامِ آرام و نه شلوغِ شلوغ که بقیه را اذیت کند. ممکن است بچهها در برههای هم لذت ببرند اما کار اصولی نیست و به اندازه و گهگاهی هم اتفاق بیفتد ایرادی ندارد.
شکلگیری نشاط کودکان با جیغ و دست و هورا یا اتفاقی درونی؟!اصلاً نیازی به این همه شلوغبازی نبود
رضایی در ادامه اضافه کرد: کودکان از صفر تا 6 سالگی بهترین مقطع یادگیریشان است. سن تربیتپذیری، آیندهسازی و استعدادیابی در این زمان اتفاق میافتد. باید از طریق برنامهسازی بهطور غیرمستقیم و مستقیم و با بازیهای درست و کاربردی، مهارتافزایی را رونق دهیم، اما همواره مجری فریاد میزند جیغ و هورای بلند و این روزها هم لباسهای رنگارنگ بپوشند. این نوع اتفاقات نمیتواند برای کودک، فرهنگسازی کند یا تأثیرگذار باشد. بچهها نمیتوانند الان در این شرایطی که برایشان فراهم شده انرژیشان را تخلیه کنند. اگر مسابقاتی برای بچهها بگذارند که این بچهها بتوانند انرژیشان را تخلیه کنند. اگر خلاقیتهایی را برای بچهها ایجاد کنند. برنامههایی که بتواند از خلاقیتهای بچهها استفاده کند، بسازند. همانطور که در گذشته هم این نوع برنامه میساختند؛ اصلاً نیازی به این همه شلوغبازی نبود. باید این شلوغ بازیها را کم کنند. اصلاً چه دلیلی دارد برنامههای تلویزیون که دست میزنند، جیغ و هورا بکشند.
وی خاطرنشان کرد: جیغ زدن برای تخلیه انرژی است اما نه در استودیو و برنامهای که قرار است حرفهای مهمی را در قالب مفاهیم کودکانه بزند. چون دستشان خالی از مفهوم و ارزش است به سمت چنین حرکتهایی میروند تا خلأهای ذاتی برنامهسازی را پُر کنند.کاری ندارند غیر از اینکه چند دقیقهای با این دست و جیغ و هورا بگذرانند. اما اگر برنامه، مسابقه و خلاقیت و بینشی داشته باشد آن وقت میبینید که حواسِ کودک را پرتِ این نوع حرکتها نمیکنند و فرصت کمتری را برای این همه سر و صدا اختصاص میدهند.
چرا ترجمهها در حوزه کودک و نوجوان بر تألیف پیشی گرفت؟کودک در تلویزیون و رسانه برای کسی مهم نیست
رضایی با اشاره به اینکه هنوز هم این نکته را تکرار میکنم کودک در تلویزیون و مجموعه رسانه برای کسی مهم نیست، افزود: بچهها برایشان ارزش ندارند؛ اگر ارزشمند باشند باید سعی کنند روشی را انتخاب کنند که در راستای نیاز و علایق کودکان قدم بردارند. آنچه که به نظر میآید با سبک زندگی خانوادههای ایرانیها تطبیق داشته باشد. البته برای تلاشگران شبکه کودک احترام زیادی قائلم اما احساس میکنم برخی از مسئولان خصوصاً در شبکه کودک، اطلاعات کودک، روانشناسی کودک و نیازسنجیهای کودک را نمیشناسند، شاید نمیدانند بایدها و نبایدهایشان چیست که یاد بگیرند. چون ما معضلات بزرگی در جامعهمان داریم و فضا را جدّی نگیریم، فرهنگمان از دست میرود. وقتی درباره خطر اعتیاد، کودکان کار و خیلی از معضلات دیگر هم صحبت میکنیم برخیها میخندند و جدّی نمیگیرند. این فضاها واقعاً نیازمند کار جامعهشناسی دقیق و ساماندهی قدرتمند دارد. باید NGOهایی راهاندازی شوند و با دانش و کارآمد کار کنند.
تلویزیون در کجای کار اشتباه کرده؟
وی در پاسخ به این سؤال که تلویزیون در کجای کار اشتباه کرده و باید چه کار کند، خاطرنشان کرد: کسانی که آن موقع در گروههای کودک کار میکردند افراد متخصصی در زمینه ساخت برنامه برای کودکان، خردسالان و نوجوانان به کار میگرفتند. اینها کسانی بودند که تحصیلات و تجربیات لازم در این زمینه داشتند. عشق و علاقهشان به بچهها واقعی بود. لذا سعی میکردند اطلاعات راجع به برنامهسازی را از همهجا بدست بیاورند و خودشان را با خواستههای کودک تطبیق بدهند. متأسفانه تا آنجا که من اطلاع دارم امروز کمتر از آن اتاق فکرها و افراد متخصص در زمینه کودک فعال هستند؛ بعضاً علاقهمندند برنامههای کودک بسازند اما نه آنطور که باید و شاید. برنامههای شبکه کودک را دیدم تعداد زیادی کارتونهای قدیمیاند که هنوز دوستداشتنیاند و کمتر به کار جدیدِ دلچسبی رسیدهام. شاید بعضاً برنامههایی خوب باشد اما در حدی که بتواند علاقهمندان زیادی را جذب کند، نیست. دلیلش هم این است از افراد متخصص در حوزه شناختی کودک، خردسال و نوجوان استفاده نمیشود.
این مجری قدیمی تلویزیون با اشاره به اینکه باید همه دلسوزان کودکان برنامهسازی کنند، تأکید کرد: به گمان من باید تمام کسانی که دلسوزِ کودکاناند، برنامهسازی کنند. کسانی که دغدغه تربیت کودکان را دارند و به آینده بچهها میاندیشند. آموزشهایی که برای بچهها میگذارند، باید آموزشهایی باشد برای آیندهشان هم مفید باشد. اگر این آموزشها به شکلی طراحی شود که با روحیات بچهها سازگار باشد حتماً جواب مثبتی میگیرد. بچهها در هر گروه سنی علایقی دارند، اگر تلویزیون بتواند مجموعهای از برنامههایی که سرگرمکنندهاند، آموزشهای خیلی ملایم، مثبت و دوستداشتنی برای کودکان طراحی کردهاند، ارائه دهند مخاطب، مدیومی غیر از تلویزیون انتخاب نمیکند.
بررسی مختصات سینمای کودک و نوجوان در گفتوگو با مدیر شبکه کودک لبنانمیخواهند کاری کنند اما عملی نمیبینیم
رضایی در خصوص همکاری با تلویزیون گفت: ادعا میکنند میخواهیم کار کنیم و عملاً دوستان و همکارانی که میخواهند کاری ارائه بدهند به درِ بسته میخورند. من خودم یکی دو مورد با دوستان و همکاران رفتهایم و گفتهایم؛ یا ما را به اسپانسر ارجاع میدهند و یا میگویند بودجه نداریم و یا کار را به زمان دیگری موکول میکنند. به امید روزی که مسئولین فقط ادعا نکنند و برنامههای کودک برایشان مهم باشد. اما تلویزیون برای اینکه بتواند کارهای بهتری در حوزه کودک ارائه بدهد به نظر میآید سیاستگذاریها و اهدافش را در این زمینه باید بازنگری کند. همچنین تلویزیون میتواند از افراد کاربلد و تهیهکنندگان قدیمی که دور مانده و خانهنشین و بیکار ماندهاند، استفاده کند. هنوز بازنشسته نشدهاند و از نظراتشان استفاده نشده است. در کارنامهشان کارهای ماندگار و درخشانی وجود دارد. متأسفم از اینکه برنامههای تلویزیون محتوای کافی ندارند، متأسفانه فقط حرف زده میشود و عملی نمیبینیم.
انتهای پیام/